Những điều chưa biết về định dạng ảnh JPEG

07/03/2016, 09:52 AM

Định dạng ảnh JPEG (Joint Photographic Experts Group) hay JPG là một định dạng tập tin được dùng rất phổ biến hiện nay. Định dạng JPEG có tên đuôi là .jpg và tên đuôi này thống nhất trên toàn thế giới.

Những điều chưa biết về định dạng ảnh JPEG

Ở một khía cạnh hoàn toàn đối lập với định dạng RAW, định dạng JPEG chấp nhận sự can thiệp và xử lí của máy ảnh. Những thông tin thô từ cảm biến máy ảnh sẽ được chuyển đến vi xử lí, tại đây sẽ diễn ra quá trình phân tích và chỉnh sửa. Khi quá trình xử lý hoàn tất, ảnh được lưu tạm thời và cuối cùng sẽ được chuyển vào thẻ nhớ chính. Trong quá trình can thiệp này, chip xử lí chỉnh sửa rất nhiều thông tin, bao gồm: ánh sáng, màu sắc, cân bằng trắng, độ nét, độ tương phản,…

Chính vì điều này, những bức ảnh JPEG có chất lượng hơn những bức ảnh RAW chưa qua khâu xử lí hậu kì trên máy tính. Do được xử lý sẵn trong máy ảnh, ảnh JPEG có thể giúp người chụp tận dụng tối đa thời gian dùng để xử lí hậu kì vào việc chuyển tải qua email hay chia sẻ hình ảnh lên internet nhanh chóng hơn. Người chụp chỉ cần lựa chọn một chế độ xử lí mặc định phù hợp, rồi chụp và chờ kết quả. Lợi ích lớn nhất của định dạng ảnh này là hiển thị màu sắc lên đến 16 triệu màu. Điều này đồng nghĩa với các bức ảnh sẽ có sự chính xác màu cực cao.

Luôn được đem ra so sánh với định dạng ảnh RAW ở mức độ không gian lưu trữ, JPEG được nhiều người dùng lựa chọn vì chiếm rất ít dung lượng bộ nhớ. Thông thường, khi so với tập tin gốc, file JPEG chỉ chiếm một dung lượng bộ nhớ bằng 1/10. Do dung lượng nhỏ, tốc độ xử lí, ghi nhớ nhanh nên chế độ chụp liên tục với ảnh JPG luôn đạt tốc độ tối ưu. Vì dung lượng nhỏ và tốc độ truyền tải nhanh nên ảnh JPEG có thể xem được trên nhiều thiết bị từ điện thoại, máy tính bảng đến máy tính và cả máy ảnh.

Khám phá thế giới máy ảnh tại Binhminhdigital Nha Trang

Sở dĩ file JPEG nhỏ gọn hơn hầu hết các định dạng khác bởi vì cơ chế lưu trữ hình ảnh của chúng là nén dữ liệu theo tỉ lệ nhất định. Công đoạn nén này dùng một thuật toán nén dữ liệu rất phức tạp có tên là lossy. Thuật toán này có quy trình sau:

Máy ảnh sẽ chia bức ảnh thành nhiều vùng có kích thước 8x8 pixel, rồi sử dụng biến đổi cosin rời rạc để lần lượt đơn giản hóa dữ liệu trong khối rồi đơn giản dữ liệu giữa các khối. Bằng cách này, những thông tin thừa liên tục được loại bỏ, chỉ giữ lại những chi tiết quan trọng nhất. Tuy nhiên, cách loại bỏ chi tiết không được làm một cách tùy tiện và cẩu thả. Theo đó, vin vào việc mắt người cảm nhận độ sáng tối tốt hơn sự khác biệt về màu sắc, máy ảnh sẽ bỏ những thông tin thừa nằm trong vùng màu sắc. Chính vì vậy mà mắt người không/ít nhận biết được sự thay đổi này.

Nếu việc giảm dung lượng bộ nhớ và tốc độ truyền tải được đánh giá cao thì cái giá phải trả cho việc này cũng đắt tương tự: chất lượng ảnh giảm sút theo tỉ lệ nén. Trong quá trình lược bỏ những chi tiết “thừa” những vùng ảnh quá nhỏ sẽ bị xóa vĩnh viễn, vì thế, ảnh thu được khi giải nén sẽ bị mất một số chi tiết và màu sắc. Lúc này, ảnh sẽ xuất hiện những điểm mờ giữa các khối màu, các vùng ảnh sẽ mất đi sự rõ nét vốn có.

Một điều nữa là chính vì tất cả những thao tác chỉnh sửa của máy đã được lưu vào ảnh nên những hình ảnh này rất khó phục hồi trở về trạng thái ban đầu cũng như chỉnh sửa hậu kì. Đơn cử như cân bằng trắng trên ảnh, nếu bức ảnh bị căn chỉnh sai cân bằng trắng, thì chấp nhận không thể cứu vãn do nó đã được chỉnh sửa trên máy ảnh và lưu vĩnh viễn như một tập tin gốc. Vì mỗi lần lưu các bức ảnh càng bị giảm chất lượng nên càng chỉnh sửa thì ảnh càng mau hỏng và chất lượng cũng ngày càng giảm sút nghiêm trọng. Khi muốn lưu trữ nhiều bức ảnh trong 1 không gian nhỏ, người ta hay dùng đến công nghệ này nhưng tuyệt đối không được sử dụng để làm dữ liệu lâu dài.

Chính vì việc giảm một phần chất lượng hình ảnh do quá trình nén dữ liệu và hạn chế khả năng sáng tạo của người chụp ảnh nên định dạng này chỉ dành cho những người dễ tính hơn muốn tốc độ xử lí, tốc độ chia sẻ và truyền tải nhanh hơn. Với những người này, việc chỉnh sửa hậu kì là không cần thiết và mất thời gian.

Do bao gồm cả những ưu điểmvà khuyết điểm nên người dùng cần cân nhắc lựa chọn khi sử dụng định dạng này để lưu ảnh. Nếu bạn muốn tiết kiệm không gian lưu trữ, tiết kiệm thời gian xử lí cũng như truyền tải, bạn phải chấn nhận một bức ảnh chất lượng không cao.

Xem thêm: Bức tranh toàn cảnh về Bokeh

Tin tức liên quan

Quang sai màu trong nhiếp ảnh(10/03/2016)

Làm thế nào để kiểm soát các thông số trên máy ảnh?(13/03/2017)

Khám phá các chế độ đo sáng trên máy ảnh Canon DSLR(21/10/2016)

Những điều cần biết về tiêu cự ảnh kỹ thuật số(1/08/2016)

ISO trên máy ảnh kĩ thuật số(27/01/2016)